اثر تنش شوری بر رشد، روابط یونی، روابط آبی و قندهای محلول در سه گونه گیاه دارویی اسفرزه اواتا، اسفرزه پسیلیوم و بارهنگ کبیر

به منظور بررسی اثر شوری بر رشد، روابط آبی، روابط یونی و قندهای محلول در سه گونه دارویی اسفرزه اواتا، اسفرزه پسیلیوم و بارهنگ کبیر آزمایشی گلخانه‎ای در سال 1388 در دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی عصر رفسنجان انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت که درآن عامل اول شوری در چهار سطح شامل 0(شاهد)، 9، 15 و 21 دسی زیمنس بر متر و عامل دوم گونه اسفرزه در سه سطح بود. نتایج نشان داد با افزایش شوری ارتفاع، سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک ریشه کاهش معنی‎داری یافت. هم چنین نوع گونه، شوری و اثر متقابل شوری و نوع گونه بر محتوای آب نسبی (rwc) و شاخص میزان کلروفیل (عدد spad) تاثیر معنی‎داری داشت. با افزایش شوری این صفات کاهش یافتند اما روند کاهش بین سه گونه مورد مطالعه متفاوت بود. میزان پرولین، کلروفیل a و b و قندهای محلول تنها تحت تاثیر نوع گونه قرار گرفت و غلظت‎های مختلف شوری تاثیری بر این صفات نداشت. میزان فلورسانس کلروفیل تنها تحت تاثیر غلظت‎های مختلف شوری قرار گرفت. شوری غلظت سدیم برگ را افزایش و غلظت پتاسیم، کلسیم و منیزیم برگ راکاهش داد. نتایج حاصله همچنین نشان داد با افزایش غلظت نمک تعداد سنبله در بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه کاهش معنی‎داری داشت اما روند کاهش بین سه گونه مورد مطالعه متفاوت بود. بیشترین و کمترین میزان عملکرد بذر به ترتیب مربوط به تیمار شاهد و سطح شوری 21 دسی زیمنس بر متر بود. بین سه گونه مورد مطالعه گونه بارهنگ کبیر بیشترین عملکرد بذر را دارا بود. به طور کلی گونه بارهنگ کبیر به صورت بالقوه جهت رشد در شرایط شور مناسب تر است.